پرلیت کشاورزی

پرلیت کشاورزی ( perlite soil ) یک شیشه آتشفشانی انبساط یافته است که با ترکیب اسیدی تا حد واسط است که در محیط آب و یا مرطوب تشکیل می‌شود. پرلیت کشاورزی و باغبانی با زبری ذاتی خود، تداخل ذره ای فوق العاده مناسبی را فراهم می کند که تهویه عالی و بازدهی بالاتر مخلوط خاک را موجب می شود. همچنین به دلیل داشتن ناحیه سطحی وسیع، پرلیت کشاورزی، رطوبت قابل ملاحظه ای را در خود نگه داشته و آن را به بهترین نحو برای رشد و گسترش گیاه آزاد می نماید. پرلیت چگالی بسیار کمی دارد و ترکیب آن به خاک به ویژه خاک‌های دارای بافت سنگین به سبک‌تر شدن بافت خاک کمک شایانی می‌کند و در نتیجه باعث افزایش تخلخل خاک و به تبع آن بهبود تهویه و آبدهی خاک می‌شود. دارای پ.هاش خنثی (۵/۷-۵/۶) است و در بیشتر محیط‌های طبیعی غیرمحلول است. از این رو تغییر قابل ملاحظه‌ای در قلیائیت یا اسیدیته محیط کشت ایجاد نکرده و هیچ گونه خللی برای رشد گیاهان نداردهمچنین به دلیل اینکه عایق گرماست از نوسانات دمایی خاک پیشگیری می‌کند و از این رو در کنترل سرمازدگی ریشه گیاهان موثر است. فرمول شیمیایی پرلیت اکسید سیلیسیم است که همان ماده اصلی تشکیل دهنده خاک است و ترکیبی مشابه ترکیب شیمیایی مواد تشکیل دهنده خاک دارد. از این رو اضافه کردن آن به خاک تغییری در خصوصیات خاک نداده و آسیبی به محیط زیست نمی‌زند

.

کو کوپیت

کوکوپیت(coco peat) نوعی بستر کشت است که با استفاده از الیاف پوست و پوشش میوه نارگیل بهصورت قالبی فشرده تهیه می‌شود.کوکوپیت نسبت به پیت ماس آب بیشتری نگهداری می کند ولی پیت ماس از مواد آلی بر خوردار هست و یک ماده آلی است که از بقایای نوعی خزه های خاص که تقریبآ تجزیه شده اند، تهیه می گردد.
این ماده شبیه اسفنج عمل کرده و آب را تا ۲۰ برابر وزن خود در خاک نگه میدارد، در نتیجه رطوبت خاک بالا رفته، باعث صرفه جویی قابل توجه در مصرف آب و عدم شسته شدن مواد غذایی موجود در خاک شده و ضمن اصلاح خاک از سفت شدن و فشردگی آن جلوگیری نموده و در عین حال در مورد خاکهای سست بر عکس عمل کرده و آنها را فشرده و مناسب رشد گیاه در می آورد و درصد هوای لازم خاک را تامین می نماید ، لذا باعث طولانی تر شدن عمر گیاه و ازدیاد و مرغوب تر شدن محصول میگردد. کوکوپیت، دارای PH ایده آل بین ۵/۶ تا ۶/۵ بوده و به خنثی نمودنPH خاک های قلیایی کمک می کند و موجب جذب مناسب مواد غذایی به ریشه خواهد شد

کوکوپیتهای نامرغوب EC بالایی دارد(نمک ) که قبل از مصرف باید شسته شوند. قالبهای کوکوپیت بر اساس نوع و درصد الیاف و میزان باز شدن پس از جذب آب درجه بندی میشوند. معمولا هر قالب کوکوپیت پس از جذب آب 5تا7 برابر حجم اولیه می شود

کوکوپیت نوعی بستر کاشت از این رو کاربرد واژه "خاک کوکوپیت" از لحاظ علمی صحیح نیست چرا که این بستر  مخلوط با دیگر بستر‌های کاشت نظیر پرلیت و پیت ماس به عنوان بستر کاشت، جایگزین خاک شود

طرزآماده سازی کوکوپیت

ظرف آب باید جا به اندازه کافی داشته باشد.کوکوپیت درون آب در مدت زمان ۱۲ ساعت، بر اثر جذب آب حجیم و از هم باز میشود. مرحله بعدی که باید بر روی کوکوپیت آب کشیده انجام داد این است که کوکوپیت را از آب در اورده و آب اضافی آنرا جدا کنید؛ که اینکار با فشرده کردن آن امکان پذیر هست.کوکوپیت آماده شده را بروی پلاستیک پهن کرده و برای مصارف کشاورزی استفاده میکنید.

پیت ماس

پیت ماس مواد فیبری مرده هستند و زمانی تشکیل میشوند که خزه یا ماس ( moss ) و موجودات زنده دیگر مرده و در باتلاقهای توربی طی چند هزار سال تجزیه میشوند. در واقع معنی لغوی عبارت پیت ماس، خزه تورب است از آنجا که این لایه کلا از لاشه گیاهی و جانوری تشکیل می شود برای همین سرشار از عناصری است که در بافت گیاهان به کار میرود مانند فسفر پتاسیم و نیتروژن پیت ماس تا بیست برابر وزن خود آب جذب می‌کند و برای حفظ رطوبت خاک بسیار عالی می‌باشد. پیت ماس دارای PH خنثی می‌باشد. پیت ماس در رنگ‌های سیاه، قهوه‌ای و سفید در بازار وجود دارد که تفاوت آنها در میزان مواد آلی و بافت پیت ماس می‌باشد. استفاده از پیت ماس به علت رطوبت بالا وجود بیماری های قارچی همچنین وجود بذر علف‌های هرز در داخل آن می‌باشد و یا وجود تخم انواع حشرات از این رو برای استفاده از پیت ماس برای مصارف حساس مانند کاشت بذر کاکتوس و ساکولنت حتماً در ابتدای کار با سم حشره کش و قارچ‌کشی کاملاً ضدعفونی شود.

کاربردهای پیت ماس:
 بستری مناسب برای کاشت بذر
 حفظ رطوبت بستر کاشت و خاک. نگهداری کود و جلوگیری از آبشویی.

 به علت دارا بودن مواد آلی بسیار بالا باعث بهبود خاک می‌شود.
 در ترکیب خاک گل های آپارتمانی استفاده می شود بخصوص انواع کاکتوس ها و ساکولنت ها

خاک مناسب جهت رشد کاکتوس:

اگرچه این مطلب یکبار در پست های قبلی بیان شده  اما سئوال های متعدد دوستان در این زمینه موجب تکرار و توضیح بیشتر گردیده است تمامی گیاهان برای رشد و نمو به خاک مناسب نیاز دارند. خاک بایدبا توچه به نوع مصرف( گلدان یا باغچه) ونوع گیاه دارای کیفیت مطلوب ومواد مغذی برای رشد گیاهان باشد خاک گلدان به علت عمق محدود کمی متفاوت تر از باغچه می باشد عمق خاک باغچه -  وجود کرم خاکی  ونیز گستره سطح  در عمل کرد آن موثر است خاک گلدان بایدامکان  دفع آب را داشته باشد ونیز قابلیت رسیدن هوا به ریشه گیاه را داشته باشدخاک گلدان با زهکشی مناسب از تجمع آب در اطراف ریشه جلو گیری می کند و نیز امکان تهویه مناسب را برای ریشه فراهم می نماید

برای گلهای آپارتمانی یک خاک مناسب و خوب باید به شرح زیر باشد.

۱ – زهکشی ای خوب داشته باشد یعنی اینکه وقتی بر روی خاک آب میریزید بلافاصله ،آب از زیر گلدان بیرون بریزد .استفاده از پرلیت – پیت ماس – برگ کاملا پوسیده ویا شن  می تواند مفیدباشد

۲-مواد مغذی به اندازه کافی با توجه به نوع گیاه در آن وجود داشته باشد. برای تامین مواد مغذی میتوان از مقداری کود شمیایی یا خاک مخلوط با کود دامی کاملا پوسیده یا ورمی کمپوست استفاده کرد

رشد کاکتوس در خاکهای سبک بهتر انجام میشود هر مقدار که اندازه ذرات خاک درشت تر باشد، بافت خاک سبک تراست با یه آزمایش ساده میتوانید متوجه مناسب بودن خاک برای گیاهان آپارتمانی بشوید. مقداری از خاک را کمی مرطوب کنید طوری که تمام قسمت مرطوب شود سپس خاک را در یکی از دستان خود بریزید و دست خود را ببندید بعد از ۲ ثانیه دست خود را باز کنید یا باید خاک مچاله شده باشد یا اینکه به محض بازکردن دست خاک نیز از هم پاشیده شود و مچاله نشود

 . اگر خاک مچاله شد و به هم چسبید پس این ، یک خاک سنگین است و درصد رس آن بالاست درسته موادغذایی خوبی ممکن است داشته باشد اما چون زهکشی مناسبی ندارد و چسبندگی آن بالاست ریشه گیاه را خفه کرده و باعث مرگ گیاه میشود هرچقدر درصد این چسبندگی کمتر باشد شرایط بهتری برای گیاه شما خواهد بود. اما اگر خاک مچاله نشود و دوباره روی کف دستتان پهن شود این خاک بهترین و عالیترین خاک برای گیاه آپارتمانی است

خاک مناسب کاکتوس

یکی ازعوامل مهم در پرورش کاکتوس cactus  و ساکولنت ها  succulents استفاده از خاک مناسب می باشد . چون چهار عنصر  آب ، هوا ، نور و دما تاثیر مستقیمی درترکیب خاک کاکتوس و ساکولنت ها دارند در دنیا هنوز دستور خیلی استانداردی برای این امروجود ندارد و بیشتر دستورهای تهیه خاک بر اساس تجربه های منطقه ایی توصیه شده است . کاکتوس خاکی را ترجیح می دهد که به راحتی خیس شود و به خوبی خشک شود . کاکتوس ها به هیچ عنوان علاقه ای به رشد در ماسه خالی ندارند . ماسه هیچ گونه ارزش تغذیه ای برای کاکتوس و ساکولنت ندارد . خاک نیاز به مواد عالی برای تغذیه گیاه و اکسیژن رسانی به داخل خاک دارد . با این حال خاک هم نباید اینقدر مقوی و سنگین باشد که آب به راحتی در آن جریان نداشته باشد و برای مدت طولانی خیس بماند که در اینصورت ریشه های گیاه دچار پوسیدگی می شوند . کاکتوس خاک های قلیایی را دوست دارد که کلسیم زیادی  داشته باشند .می بایستی ph خاک اندازه گیری شود چون کاکتوس تمایلی به رشد در خاک های اسیدی ندارد

دستور کلی

برای مناطق مرطوب         ماسه 60% +خاک 15% + کود25%

برای مناطق خشک          ماسه 50% + خاک 25%  + کود 25%  

چند فرمول تجربی

1-

50-60% ماسه دوبار شوی

30-20 % ورمی کمپوست

 20 % کوکو پیت

2-

50-60%  ماسه دوبار شوی

30-20% ورمی کمپوست

5-10 % کوکوپیت

15-10 % خاک باغچه

 بهتر است که مواد در گلدان و در موقع کاشت مخلوط نشوند و 1-2 روز قبل با هم مخلوط شوند و خوب هم زده شوند و کمی مرطوب نگه داشته شوند

فلاور ژل

سوپرجاذب (سوپرآب) یا خاک ژله ای یا فلاور ژل ( FG ) هیدروژلها، پلیمری به شدت آبدوست‌اند که رطوبت را به سرعت جذب کرده و به تدریج در اختیار گیاه قرار می دهد این برخورداری از سرعت و ظرفیت زیاد جذب آب، به مثابه آب انبارهای مینیاتوری عمل کرده و در موقع نیاز ریشه، به راحتی آب و مواد غذایی محلول در آب را در اختیارریشه گیاه قرار می‌دهند. مقدار آبی که در خاک ذخیره می‌شود به ظرفیت نگهداری رطوبت خاک نیز بستگی دارد. این خاک های ژله ای برای مدت4تا5 سال ماندگاری دارند . بایستی توجه داشت که خاک ژله ای پس از جذب آب بین 40 تا 80 برابر حجم اولیه اش افزایش حجم خواهد داشت و به دو صورت  پودری (گرانول)و مکعبی ( لاستیکی ) که نوع پودری آن پس از ریخته شدن در آب شروع به افزایش حجم می کند ولی برای رسیدن به حداکثر حجم خود نیاز به حداقل 2ساعت زمان دارد اما نوع مکعبی آن بایستی حداقل مدت 8 ساعتی را در آب باشد تا به حداکثر حجم خود دست یابد

خاک برگ

خاک برگ خاکی است که از پوسیدن و تجزیه برگ درختان تولید می شود، این نوع خاک از حیث موادغذایی خیلی ضعیف است و به این دلیل هیچ وقت به تنهایی برای کشت گیاه استفاده نمی شود و همیشه آن را با انواع خاک های دیگر به نسبتی معین مخلوط می کنند. تنها فایده این خاک سبک کردن و قابل نفوذ نمودن خاک های سخت است.

طرز تهیه خاک برگ:

برای بدست آوردن خاک برگ، در فصل پاییز که موقع خزان درختان است، براگ ها را جمع آوری کنید و در محلی روی سطح زمین و یا در گودالی توده نمایید و پس از آنکه مقدار زیادی آب روی آنها ریختید با پا و یا هر وسیله دیگر، مانند غلطک، برگها را فشرده سازید و مقداری کود اوره روی آن بپاشید.مجددا مقداری برگ خشک اضافه کنید و باز هم پس از آب پاشی برگ ها را متراکم کنید و این عمل را تکرار نمایند تا ضخامت توده برگ ها به یک متر یا یک متر و نیم برسد. به مرور زمان در اثر نشو و نما میکروب ها تخمیر صورت گرفته و حرارت زیادی ایجاد می شود. بعدا هر 3 تا 4 ماه یک مرتبه توده برگ را خراب و در محل دیگری مجددا آن را به ترتیب بالا تل کنید. پس از 8 تا 12 ماه، بیشتر برگ ها تبدیل به هوموس می شوند. بهترین خاک برگ، خاکی است که اقلا 3 تا 4 سال مانده و از تجزیه برگ هایی که فاقد رگبرگ زیاد هستند، تولید شده باشد. بنابراین برگ درختان میوه بهترین خاک برگ را تشکیل می دهند و از برگ هایی مانند برگ درخت چنا، خاک برگ نامرغوب به دست می آید. پوسیدن برگ ها محتاج گذشت زمان است و مدتی طول می کشد. طول مدت پوسیدن در انواع برگ ها متفاوت است. مثلا پهن برگ ها زودتر و سوزنی برگ ها دیرتر می پوسند.

خاک گلدان

برای گیاهان گلدانی  چه آپارتمانی و چه هوای آزاد خاک بسته به نوع گیاه  از اهمیت به سزایی برخورداراست از آنجا که مکان رشد گل و گیاه گلدانی به محدوده حجمیه گلدان  محصور میشود لزا نوع خاک مصرفی از نظر خواص طبیعی و شیمیایی با خاک باغچه متفاوت است.

خاک مناسب برای گلدان باید شرایط خاصی را دار باشد از یک سو تامین کننده مواد غذایی لازم باشد‏وبه اندازه کافی آب را در خود نگه ‏دارد و در نتیجه آب دادن به ‏گلدان، مواد غذایی (مواد آلی) ‏خاک، سریع شسته نشده و گیاه با ‏کمبود مواد غذایی دچار نشود. ‏ از سوی دیگر به جهت حفاظت از ریشه گیاه ترکیب آن به گونه ای باشد که تجمع آب موجب پوسیدگی ریشه نگردد از سوی دیگرنوع خاک انتخابی مناسب با نوع گیاه باشد

از دیدگاه ژئوتکنیک خاک‌ها به دو دسته درشت‌دانه و ریزدانه تقسیم می‌شوند اما از دیدگاه علم خاکشناسی خاک‌ها به سه

درشت بافت و متوسط بافت وریزبافت طبقه بندی می‌شوند.